پژوهش مدرسه فاطمه الزهرا ( سلام الله علیها) اراک

شب 23، شب قدر است

آن شب قدرى كه گویند اهل خلوت امشب است  

یارب این تاثیر دولت از كدامین كوكب است

در تعیین «شب قدر » اختلاف نظر است ، ولى از مجموع روایت هاى وارد شده در این موضوع و سیره پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) و اهل بیت (علیهم السلام ) و اصحاب مى توان گفت :
شب قدر بودن شب بیست و سوم ماه مبارك رمضان ، یقینى است . و شب هاى نوزدهم و بیست و یكم وسیله اى براى دست یافتن به آن است .
اینك به ادله اى چند در این خصوص اشاره مى شود:
الف ) از شیـعه و اهل سنت نقـل كرده اند كه : عبداللـه انـیس انصارى (جُهَنى ) كه در خارج مـدینه مى زیسته و شرایطش طورى بوده كه نمى توانسته زیاد به مدینه بیاید و از خیرات و بركات رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) استفاده كند روزى خدمت رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم) شرفیاب شد و عرض كرد: من شتران و گوسفندان و كارگرانى دارم و منزلم از مدینه دور است ، ولى دوست دارم ، یك شب از شب هاى ماه رمضان را معین فرمایید تا سعى كنم به مدینه بیایم و در نماز حاضر شوم .
پیامبر اكرم (صلى الله علیه و آله و سلم ) مطلبى را به گوش او سرى فرمودند و پس از آن این مرد، شب هاى بیست و سوم ماه رمضان با شتران و گوسفندان و كارگران خود وارد مدینه مى شد.(1)
بعضى این روایت را با شب قدر تطبیق داده اند.
قرآن در شب 23 رمضان نازل شده است . از سوى دیگر بر حسب دو آیه از قرآن ، این كتاب آسمانى در ماه رمضان و در شب قدر نازل شده است ، بنابراین شب قدر شب 23 رمضان است
ب ) سفیان بن السمط گوید:
گفتم به ابی عبدالله:
شبهایى كه احتمال مى رود، «شب قدر» در آنها باشد، كدام است ؟
حضرت فرمود:
«تسع عشره واحدى و عشرین و ثلاث و عشرین ؛ شب نوزدهم و بیست و یكم و بیست و سوم است»
پرسیدم : اگر كسى معذور باشد، به كدام شب بیشتر اهمیت بدهد؟ فرمودند:
«ثلاث و عشرین ؛ به شب بیست و سوم .»
پ ) از امام صادق (علیه السلام ) روایت است كه فرمودند:
اندازه گیرى و تقدیر امور در شب نوزدهم انجام مى شود و سپس در بیست و یكم ، ابرام و مهیا براى امضا مى گردد و آن گاه در شب بیست و سوم ، امضا خواهد شد.
ت ) شیخ صدوق مى فرماید:
بزرگان شیعه اتفاق كرده اند كه شب قدر، بیست و سوم رمضان است .(2)
ث ) فتّال نیشابورى نیز مى نویسد:
«بیشتر مشایخ ما اتفاق كرده اند كه بیست و سوم ماه رمضان ، شب قدر است .»(3)
اعمال مخصوص این شب نیز مؤ ید مدعاى ماست ؛ مثلا انجام دو غسل (اول و آخر شب ) و خواندن هزار مرتبه سوره قدر و تلاوت سوره دخان كه نخستین آیه اش این است : (انا انزلناه فى لیلة مباركة ).
ج ) در تفسیر گازر آمده است :
عبدالله عمر گفت : در عهد رسول (صلى الله علیه و آله و سلم ) چند نفر از صحابه به خواب دیدند كه شب قدر، شب بیست و سوم است . حضرت رسول (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: خواب هاى شما موافق است ، هر كه خواهد عبادتى كند، به شب بیست و سوم اهمیت دهد.
چ ) و در خبر است كه بنى سلمه جمعى را به مدینه فرستادند تا از رسول (صلى الله علیه و آله و سلم ) بپرسند كه شب قدر، كدام شب است . به نزدیك حضرت آمدند و سوال كردند. حضرت در جواب پرسشى كردند: امشب چندم است ؟ گفتند: بیست و دوم . سپس پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: ((فردا شب .))
ح ) از امام صادق (علیه السلام ) منقول است كه فرمودند:
از این روایت استفاده مى شود كه “محققا شب بیست و سوم رمضان ، همان لیله جهنى است كه در آن ، هر امر محكمى فیصله داده خواهد شد و در آن شب ، هر حادثه اى اعم از بلا، مرگ ، زندگى و روزى و تمام آنچه از حوادث الهى در این شب و سایر شب ها در طول سال واقع خواهد شد، معین مى گردد.
و سپس امام (علیه السلام ) مى افزایند:
خوشا به حال آن بنده اى كه شب یاد شده را به ركوع و سجود احیا نماید و گناهان خود را در مقابل دیدگان مجسم كند و بر انجام آنها بگرید كه اگر چنین كرد، امیدوارم كه به خواست خدا ناامید نشود.))(4)
حفص بن غیاث از امام صادق (علیه السلام ) از رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) نقل كرده است :
انزل القرآن فى ثلاث و عشرین من شهر رمضان ؛(5)
قرآن در شب 23 رمضان نازل شده است . از سوى دیگر بر حسب دو آیه از قرآن ، این كتاب آسمانى در ماه رمضان و در شب قدر نازل شده است ، بنابراین شب قدر شب 23 رمضان است .
سید ابن طاووس رحمه الله مى گوید:« طبق كشف و بیان، شب قدر همان شب بیست و سوم رمضان مى باشد.»(6)

پی نوشت ها:
1.وسائل الشیعه ، ج 7، ص 262؛ بحارالانوار، ج 94، ص 9 و دعائم الاسلام ، ج 1، ص 282؛ تفسیر نور الثقلین ، ج 5، ص 626
2.خصال ، ج 2، ص 102 و بحارالانوار، ج 94، ص 16.
3.روضة الواعظین ، ص 348.
4.بحارالانوار، ج 94، ص 4 و مستدرك الوسائل ، ج 7، ص 474.
5.الكافى ، ج 2، ص 628.
6.اقبال الاعمال ، ص 206.
گروه دین تبیان

یا علی

***التماس دعا ***